دفاع سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی از پیش دبستانی اجباری | الگوی «۳-۳-۵-۱» بهتر از «۳-۳-۶»

به گزارش شهرآرانیوز؛ اخیرا خبری مبنی بر تصویب اجباری‌شدن پیش دبستانی از پنج‌سالگی و تغییر ساختار آموزشی کشور از الگوی «۳-۳-۶» به «۳-۳-۵-۱» از سوی احسان عظیمی‌راد، سخنگوی کمیسیون آموزش و نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، مطرح شد که موجی از نگرانی خانواده‌ها را به دنبال داشت.

با وجود اینکه جلسات این مصوبه هنوز قرار است در کمیسیون آموزش ادامه داشته باشد، اما نگرانی خانواده‌ها، پرسش‌هایی را در ذهن آنها ایجاد کرده که با ورود کودکشان از پنج سالگی به پیش‌دبستانی علاوه‌بر بروز مشکلاتی همچون بلوغ زودرس، تبعات مالی را نیز بر دوش خانواده می‌گذارد. آنها می‌بایست هزینه زیادی را صرف تحصیل کودک در پیش‌دبستانی به‌دلیل برپاشدن این دوره آموزشی در مهد‌های کودک خصوصی کنند.

از تشکیل مهد‌های کودک تا اجرای قانون اجباری‌شدن پیش‌دبستانی

با نگاهی به تاریخچه تشکیل و فعالیت مهد‌های کودک در ایران، اولین کودکستان ایران در سال۱۳۰۳ در شهر تبریز در محله صفی بازار توسط جبار باغچه‌بان به نام باغچه اطفال تأسیس شد، وی البته در سال۱۳۰۷ شمسی نیز کودکستان دیگری تأسیس کرد. جالب است بدانید اولین آیین‌نامه کودکستان‌ها در سال۱۳۱۲ به تصویب شورای‌عالی فرهنگی رسید که در ماه اول آن، سن اطفال مورد پذیرش در کودکستان‌ها را چهار تا هفت‌سال در نظر گرفته بود.

با مرور تاریخچه قوانین اختصاصی کودکستان‌ها به این موضوع می‌رسیم که در سال۱۳۶۳ در قالب قانونی، گذراندن دوره‌های آمادگی برای ورود به کلاس اول دبستان اجباری شد، بنابراین آموزش و پرورش در هر مدرسه ابتدایی، کلاس آمادگی را برای کودکان تشکیل داد، اما از سال۱۳۶۸ آموزش و پرورش این قانون را لغو و تمام دوره‌های آمادگی تابعه خود را منحل کرد.

موافقان و مخالفان طرح اجباری‌شدن پیش‌دبستانی چه می‌گویند؟

طرح اجباری‌شدن پیش‌دبستانی و ورود کودکان از پنج‌سالگی به مدرسه موافقان و مخالفان خود را دارد. برخی از موافقان با تأکید بر اینکه تحقیقات جهانی نشان داده‌اند که آموزش در سنین پایین تر، به‌ویژه چهار تا شش‌سالگی، نقش مهمی در شکل گیری مهارت‌های شناختی، اجتماعی و زبانی کودکان دارد، سند تحول آموزش و پرورش را گواهی ضرورت ورود کودک به دنیای تحصیل از پنج‌سالگی و به دنبال آن، اجباری‌شدن پیش‌دبستانی عنوان کرده و گفته‌اند که این سند بر لزوم گسترش آموزش در سنین پایین‌تر تأکید دارد و پیش دبستانی را بخشی از مقاطع اصلی آموزش می‌داند.

 این گروه از موافقان به این موضوع نیز اشاره کرده‌اند که در بسیاری از کشورها، آموزش رسمی از پنج یا حتی چهار سالگی آغاز می‌شود و وقتی این طرح به عنوان یک قانون در کشور اجرا شود می‌تواند ایران را به استاندارد‌های جهانی نزدیک‌تر کند.

در مقابل مخالفان این مصوبه تأکید کرده‌اند، در شرایط کنونی، پیش دبستانی اختیاری و بیشتر غیردولتی است، این مسئله باعث می‌شود خانواده‌های کم درآمد امکان ثبت‌نام فرزندشان در پیش دبستانی را نداشته باشند و کودکان از همان ابتدا در موقعیتی نابرابر قرار بگیرند.

همچنین تبدیل پیش دبستانی به یک مقطع اجباری، نیازمند هزاران کلاس جدید، معلمان آموزش دیده و محتوای درسی مناسب است، این در حالی است که بسیاری از معلمان و خانواده‌ها هنوز با نظام ۳-۳-۶ به طور کامل سازگار نشده‌اند، بنابراین تغییر ناگهانی می‌تواند سردرگمی ایجاد کند.

طرحی که تمام ابعادش بررسی شده است

سخنگوی کمیسیون آموزش و نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار شهرآرا می‌گوید: طرح اولیه اجباری‌شدن پیش‌دبستانی و ورود کودکان از پنج‌سالگی به تحصیل، از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به کمیسیون آموزش ارائه شد و وقتی طرحی از این مرکز به کمیسیون‌ها ارائه می‌شود قبل از طرح بحث، پژوهشگران مرکز پژوهش‌ها ابعاد مختلف طرح‌ها را مورد بررسی و تحقیق همه‌جانبه قرار می‌دهند.

احسان عظیمی‌راد با اشاره به اینکه پژوهشگران مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی حتی موارد مشابه در کشور‌های موفق در اجرای ورود کودکان به مدرسه از پنج‌سالگی را بررسی کرده‌اند، بیان می‌کند: در چند ماه متمادی با حضور کارشناسان و متخصصان مختلف وزارت آموزش و پرورش، ابعاد مختلف این طرح بررسی شد تا در نهایت خروجی آن به کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی ارائه شد.

وی می‌افزاید: پس از ارائه این طرح در کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی، بررسی طرح «تقویت نظام آموزش و پرورش» در دستورکار قرار گرفت و در حالی مواد ۱۱ تا ۱۵ این طرح بررسی شد که دو ماده (۱۳ و ۱۵) حذف و سایر مواد با اصلاحاتی به تصویب کمیسیون رسید.

به گفته سخنگوی کمیسیون آموزش و نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، بررسی این طرح در جلسات بعدی ادامه خواهد داشت، اما در هفته گذشته، بخشی از طرح به‌عنوان مصوبه اجباری‌شدن پیش دبستانی از پنج‌سالگی و تغییر ساختار آموزشی کشور به‌تدریج از الگوی «۳-۳-۶» به «۳-۳-۵-۱» مصوب شد.

چالش‌هایی که اجباری‌نشدن پیش‌دبستانی برای کودکان به همراه دارد

وی با اشاره به برخی نکات مهم در طرح تحول بنیادین نظام آموزش کشور، بیان می‌کند: براساس این طرح، ورود کودکان به تحصیل در مدرسه باید از پنج‌سالگی باشد.

به گفته عظیمی‌راد، دوره پیش‌دبستانی در مدارس وجود ندارد و سال‌هاست که در مهد‌های کودک فعال شده، این در حالی است که هم به‌دلیل خصوصی‌بودن بار مالی زیادی به خانواده‌ها وارد می‌کند، هم به‌دلیل اجباری‌نبودن پیش‌دبستانی، همه خانواده‌ها حاضر نمی‌شوند فرزند خود را به پیش‌دبستانی بفرستند. از این رو، براساس تحقیقات انجام شده، حدود ۳۰ تا ۳۵درصد خانواده‌ها آن هم به‌دلیل شاغل بودن والدین، فرزند خود را به پیش‌دبستانی می‌فرستند.

وی با اشاره به مشکلات ایجادشده برای کودکانی که به پیش‌دبستانی نمی‌روند، بیان می‌کند: درصد زیادی از کودکان ما بدون شناخت وارد مدرسه می‌شوند، آنها نه‌تنها تجربه‌ای از حضور معلم در کلاس ندارند، بلکه نمی‌توانند ارتباطی با همکلاسی‌های خود برقرار کنند و حتی آشنایی آنها با کتاب و درس نیز به یک‌باره اتفاق می‌افتد که هر کدام از این مشکلات، آغازگر مشکلات بیشتری همچون نداشتن مهارت‌های ارتباطی برای کودکان می‌شود و آسیب‌های بیشتری برای آنها به همراه دارد.

سخنگوی کمیسیون آموزش و نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه شکل‌گیری شش‌پایه ابتدایی درست نیست، توضیح می‌دهد: اساسا لازم است پنج پایه و یک پیش‌دبستانی اجباری در نظام آموزش و پرورش کشور شکل بگیرد.

عظیمی‌راد اضافه می‌کند: وقتی تحصیل برای کودکان پنج و شش ساله اجباری شود و کودک شش‌ساله در این سن به کلاس اول برود، یک‌سری مهارت‌هایی را می‌تواند یاد بگیرد که این خود نوعی تحول در زندگی و تحصیل او می‌شود.

مشکلات ایجاد پیش دبستانی دولتی

سخنگوی کمیسیون آموزش و نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه طبیعی است بسیاری از والدین به دلیل هزینه بالا، نتوانند فرزند خود را در دوره پیش‌دبستانی ثبت‌نام کنند، می‌گوید: یکی از نکاتی که هفته گذشته در جلسه کمیسیون آموزش مجلس اصرار داشتم، ضرورت وجود پیش‌دبستانی رایگان و دولتی بود.

اما اجرای این موضوع با دو مشکل اساسی روبه‌روست، اول اینکه در برنامه هفتم توسعه، واگذاری پیش‌دبستانی به مؤسسات غیردولتی قید شده است. دوم اینکه اگر بخواهیم فعالیت دوره پیش‌دبستانی را صرفا دولتی ببینیم، یک‌سری از مهد‌های کودک دچار خسارت مالی می‌شوند. هزینه‌هایی همچون اختصاص نیروی انسانی و پرداخت حقوق به آنها، هزینه امکانات لازم برای مهد‌ها و... با دولتی‌شدن دوره پیش‌دبستانی، به مهد‌ها ضرر مالی می‌زند.

در ادامه حتما بخوانید تصویب آموزش رسمی از ۵ سالگی و اجباری شدن پیش دبستانی | کودکان زودتر وارد مدرسه می‌شوند و زودتر دیپلم می‌گیرند

وعده پیش دبستانی دولتی شاید در آینده

در عصر پنجشنبه گذشت، جلسه شورای معاونان اداره کل آموزش‌وپرورش خراسان رضوی با حضور حمیدرضا شیخ‌الاسلام، معاون وزیر و رئیس سازمان ملی تعلیم‌وتربیت کودک، با محوریت برنامه‌های این سازمان در اداره کل آموزش‌وپرورش خراسان رضوی برگزار شد.

ضرورت درک دانش‌آموزان از محیط مدرسه

رئیس سازمان ملی تعلیم‌وتربیت کودک با اشاره به اینکه کودکانی که به پیش‌دبستانی رفته‌اند، جزو دانش‌آموزانی هستند که با ورود به کلاس اول ابتدایی در اول مهر گریه نمی‌کنند، اظهار کرد: بسیاری از دانش‌آموزانی که در اول مهر گریه می‌کنند و نمی‌خواهند از والدینشان جدا شوند، علت گریه‌شان این است که درکی از شرایط مدرسه، درس و ارتباط با معلم ندارند، زیرا به پیش‌دبستانی نرفته‌اند.

حمیدرضا شیخ‌الاسلام ادامه داد: اگر در کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی مصوبه پیش‌دبستانی۲ الزام شده، تأیید این مصوبه براساس شاخصه‌های علمی است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر جامعه آماری کودکان از بدو تولد تا پیش‌دبستانی، ۷میلیون نفر هستند، یادآور شد: اگر این گروه از کودکان قبل از ورود به کلاس اول به پیش‌دبستانی نروند برای حضور در مدرسه آماده نمی‌شوند و این موضوع باعث می‌شود که شرایط تحصیل، هم برای والدین، هم برای مدارس دچار اختلال شود.

وی ادامه داد: اکنون ماهیت پیش‌دبستانی در ایران غیردولتی است، اما در مصوبه الزام پیش‌دبستانی۲ برای کودکان پنج‌ساله، ایجاد زیرساخت‌های لازم برای فعالیت پیش‌دبستانی به‌صورت دولتی در نظر گرفته شده است.